24 juni 2008 17 juli 2021 17 juli 2021

Ik heb nogal wat strips. En series. Daar wilde ik in delen met anderen. Ik kwam erachter dat er op internet van veel van mijn strips alleen maar onbelangrijke of slechte plaatjes te vinden waren, en heb dus zelf maar wat gescand. Het kiezen van een leuk plaatje was bij sommige strips nog niet eens zo eenvoudig, maar goed. Misschien rusten er rechten op de plaatjes. Ik kon er wel erg weinig vinden. Voor een volledig overzicht van wat ik wel en niet heb kun je hier terecht.



Maar gelijk even goed beginnen:
Understanding Comics: The Invisible Art van Scott McCloud.
In zijn strip legt hij uit - in het Americaans, dat wel - hoe je strips zou moeten waarderen. En ik moet zeggen, ik was onder de indruk. Ik vind strips helemaal niet automatisch kinderachtig, en ik weet dat ze net zo goed onderwerpen kunnen bespreken als welke andere communicatievorm, maar toch…
Ik noem wat van zijn punten:
Voor films zijn er critici en recensenten die weten hoe je kunt uitleggen hoe een film is. En voor foto´s, schilderijen, boeken, muziek, wijn, enzovoort bestaan specialisten. Die hebben een vocabulaire en weten wat ze hoe moeten vergelijken. Maar voor strips zijn er geen echte verhalende specialisten. Van oudsher worden strips ofwel boekenkenners ofwel kunstkenners gedaan. En dat is niet goed. Een schrijver ga je natuurlijk niet iets vragen over muziek. En een filmer niet iets over een boek. Strips zijn ook iets anders. Daarom zijn er voor boeken–, film– en kunstcritici eigenlijk geen woorden voor het bespreken van strips. Er is geen duidelijkheid over wat je precies probeert uit te leggen, en dan wordt het ook lastig er over te spreken in eerlijke termen.


Scott McCloud beschrijft een manier om naar strips te kijken en er dan iets over te zeggen. Als stripverslaggever, met de juiste vocabulaire.
Bij strips zou je het kunnen hebben over:

1- aansluiting.
Hoe sluiten de plaatjes op elkaar aan. (Ofwel: hoe is de verbinding tussen de plaatjes; moet je, en heb je de tijd er even over na te denken?) En wat gebeurt er dan met het verhaal in je hoofd. Er zijn dan natuurlijk verschillende dingen mogelijk. Van een enkele actie uitgesmeerd over meerdere plaatjes, tot aan van het ene op het andere plaatje een nieuwe scene, of gewoon twee volledig onsamenhangende plaatjes. Wat gebeurt er in het stukje wit tussen de plaatjes? Dat staat bijvoorbeeld in het plaatje hierboven uitgetekend.
Afhankelijk van hoe die plaatjes op elkaar aansluiten is een strip anders (ook bij hetzelfde verhaal!).

2- Tijdsverloop.
Hoe gaat de strip om met tijdsverloop. Een plaatje staat stil. Hoe geef je aan of en hoeveel tijd heeft gelopen. Heel veel? Miljarden jaren? Of heel weinig. Als een soort slow-motion. Hoe je dat doet? Langer plaatje bijvoorbeeld. Bewegingslijnen voor snelheid, langere tekst, paar plaatjes die erg precies op elkaar lijken.

3- Woord en beeld.
Het beste leesboek, gecombineerd met de mooiste schilderijen, levert niet de beste strip op. Zeker niet, zelfs. Er is van alles mogelijk tussen “de tekst voegt niets toe aan de tekening” tot “woord en beeld zijn precies even belangrijk om het hele verhaal te vertellen.” Is het nog wel een strip als het beeld niets toevoegt aan woord? Dat is het andere uiterste.

En dan dus alles bij elkaar:
als je iets wilt zeggen over een strip, zeg dan niet iets vanuit tekst als een boek, zeg ook niet iets vanuit kunst of tekenen alleen, maar kijk naar het geheel en zeg er iets over als Strip. En als je dan over die 1, 2 en 3 iets kunt zeggen, heb je een eerlijk beeld van een strip. Logisch dat je dan - maar dus niet uitsluitend - ook iets kunt zeggen over verhaal, soort papier, mooi getekend, netjes geschreven, onbegrijpelijk, enz.

Ik vond het een knap werkje. Je moet er wel even voor gaan zitten.
Maar ik ben niet erg bedreven geraakt (de site was al af) in het gebruik van bovenstaande normen. Op deze site vind je dus voornamelijk waarderingen in termen van verhaal, papierkwaliteit, netheid, mooi en begrijpelijik.


666.
Een duivelse strip. De gelovigen vechten terug tegen een duivelse overname. Er zijn in elk geval 7 delen van, en misschien volgen er meer. Dat komt het verhaal (voor zoverre daar sprake van is) niet ten goede. Gezellig en druk getekend met fijne kleuren. Het gaat niet om de tekst.







ABC Worriors.
Deze oorlogsrobots strijden tegen de orde. Ze hebben zo hun eigen logica. Vaak strijden ze ook met hun eigen logica. Afijn, het kan er hard aan toe gaan. Mooie netjes getekende pagina´s, mooi papier, alles is –zoals bij comics gebruikelijk is– in pose getekend. Het heeft iets heel punkerigs. Een zwart–wituitgave die ik erbij heb (in Zuid–Africa gekocht) is wat minder gelikt, maar ook niet te versmaden.







Agent 327
Het belangrijkste is dat het zo Nederlands is als een kroket. Zo hangt hij in dit voorbeeld aan de Euromast. De vergelijking met 007 gaat constant op, maar het enige wat met James overeenkomt, is dat 327 het –tot nu toe– heeft overleefd. Lang heeft de productie van nieuwe albums stil gestaan, maar nu wordt er in volle vaart aan gewerkt. In het verhaal wordt regelmatig behoorlijk recent nieuws verwerkt. De oude nummers vind ik nog niet gedateerd.






Professor Ambrosius
Ik herinner me de strip goed uit de PEP. Met die hele lange das die een eigen wil lijkt te hebben, en de volledige afwezigheid van enig gevoel voor gevaar. Ik mag hem graag lezen.






Argonautjes
Ik herinner me de strip goed uit de PEP. De éne is kampioen worstelen en de ander boxen. Licht vertier uit de oudheid. Niet gemakkelijk om de hele serie te pakken te krijgen, althans niet sinds ik hem ben gaan zoeken in tweedehands bakken.






Asterix
Ik spaar het eerste deel van de serie tot en met Asterix en de Belgen. Over twee krijgers uit het dorp van de onoverwinnelijke Galliërs die het altijd met Romeinen aan de stok hebben. Heerlijke strip. En nog een beetje cultureel verantwoord ook.






Blanke Lama
Tussen werkelijkheid en fantasie in, over de reïncarnatie van de grote Lama. Speelt vanaf de bezetting door de Engelsen. Vrij serieus verhaal. Ik vraag me af of ze ermee door zullen gaan.






Blook
Uit de PEP. Stond daar zoveel in dan? Ja. Fijne strip met keurig nette superheld looser. Licht verteerbaar. Iets makkelijker te bekomen dan de Argonautjes.






Olivier Blunder
Het is een behoorlijk aantal delen, vertaald uit het Frans. Er zijn korte strips van een bladzijde en volle albums met één verhaal. Die vind ik zelf beter. De tekst, taal is speels inventief, bijna literair. Zijn buurman staat gelukkig met beide voeten op de grond.





CocoBill
Spaghettiwestern wederom uit de PEP. Intrigerend hoe hij die snelheidslijnen tekent. En waar alles vandaan komt. En die worsten en potloden overal. Waanzinnig verhaal. Licht maar druk vertier.






Dirk en Desiree
Een verzameling van éénregelige–, maximaal één pagina lange verhaaltjes over het leven in het algemeen en dat van Dirk en Desiree in het bijzonder. Relatieproblemen, onconventionele oplossingen, politie, drank, dokters, restaurants, alles zit erin. Maar je moet soms wel even je tenen krommen. Zie ook Eikeltjes.






De draak van Mons
Oude kruisridder komt terug, probeert weer z'n draai te vinden, maar alles is veranderd. Z'n turkse metgezel leert hem de waarden en normen op geheel eigen wijze. En dat komt vooral neer op perceptie. Mooie strip voor als je nog eens paladijn gaat spelen met D&D.






Druuna
De tekenaar houdt duidelijk van ronde vormen, en is niet te beroerd de lezers een inzicht te geven in z'n liefhebberij. Ik heb na enige malen lezen het verhaal van het eerste deel begrepen.






Eikeltjes.
Korte cartoonachtige plaatjes over het harde leven van vooral pubers. Ze winnen niet altijd. Zie ook Dirk & Desiree.





Haagse Harry
Moet ik natuurlijk hebben. Cultureel erfgoed, een kostbaar bezit. Ik kan het na één bladzijde weer aardig lezen. Het linke aan deze strip is dat het erg actueel is. Wie weet er nu nog van de reclame in Groningen?




Hard Boiled.
Wat mij betreft niets dan lof voor deze korte stripserie. Het verhaal lijkt moeilijker dan het is. De plaatjes staan stuk voor stuk bomvol met heel secuur uitgetekende details. Merk bijvoorbeeld op dat het blikje cola dat op de grond ligt, ook allerlei tekst op de bovenkant heeft staan. Punkachtige science fiction details. Maatschappijkritisch en tegelijkertijd adorerend. Merken, schuttingtaal. Ik weet niet wat lastiger is: het volgen van het verhaallijn of het doorzien van de details van de plaatjes. Het gaat er hard aan toe. En voor de spaarders onder ons dit. Ik zou de hardcoverversie eigenlijk ook moeten aanschaffen. (… had ik niet ook de (lelijkere) Engelse versie ooit?...) Ik kan de tekenstijl met geen andere strip vergelijken. Het verhaal en de setting zouden zomaar in de setting van Liberty passen. Dat komt waarschijnlijk omdat Frank Miller aan beide heeft meegewerkt…






Irish Coffee.
Ik heb er twee van. Een strip met een eigen tekenstijl. Luchtig geschreven. Het leest gemakkelijk weg. Vooral de eenvoud van de tekenstijl vind ik aardig.






Kamagurka
Deze cartoon–achtige stripjes hebben altijd iets vervreemdends of paradoxaals in zich. Op zich al bijzonder knap. Dit specifieke plaatje heeft me werkelijk dagenlang doen schaterlachen, iedere keer als ik me het weer voor probeerde te stellen. Alles.
Het start met een kille, zakelijke constatering.
Een salon? Zou dat in België iets anders zijn dan hier in Nederland? Dat is toch gewoon een chique kamer waar je bij elkaar kunt komen om te zitten? Hij zit wel in z´n goede kleren in zo´n fautuille. Blijkbaar ècht salon…
Maar dan, who cares waar de plaats is die het verst van een salon af is.
Hij is met een team.
Ze hebben het plan gedaan(!) een zak oude uien daar te droppen.
Hij begint dus met “Daarom” en vervolgt met dat het interessant leek.
Een zak ook.
De humor en interesse druipen werkelijk van de goede man af.
Maar goed, het bleek ook tóch minder interessant.
Vooral na afloop.
Tijdens het droppen leek het blijkbaar nog wel interessant.
En weer terug in de salon waar het was begonnen, vertelt de Avonturier het hele verhaal vanuit z´n fautuille. Oh. Heerlijk. Helemaal af.






FC Knudde.
Bestaat al een tijdje. En is voetbaltechnisch de meest toegankelijke strip. Aardig genoeg heeft Toon heel goed aangevoeld hoe het team van knudde eruit moest zien, want aan de lopende band zie of hoor je voetballers die het in knudde niet anders zouden doen. Trouwens, na het lezen van de strip heeft de Tour de France ook geen verrassingen meer. De verhalen vind ik veel leuker dan de korte cartoons.






Give me liberty
Wat mij betreft niets dan lof voor deze kortere serie. Maatschappijkritisch. Zelfde merken en instituten als Hard Boiled (Frank Miller). America als wereldmacht. Oorlogen, burgeroorlogen, presidenten, alles zit erin. En soms zitten ze (we) er al zo dicht bij… Verschrikkelijk.






Lucky Luke
Van de twee series (ze zijn opnieuw begonnen met tellen) spaar ik alleen de eerste serie. Zonder strootjes en met doden. Om kort te gaan, de oude serie. Klassiek materiaal.





De onnoembaren
Wat mij betreft niets dan lof voor deze lange stripserie. Over een aantal Amerikaanse militairen die een bordeel hebben in Hongkong, net na WOII en waarvan Mac verliefd wordt op een agente van de Chinese KGB. Enz, enz. Je moet er wel even voor gaan zitten. De strip is regelmatig een regelrechte belediging voor iedere Aziaat, Amerikaan, Afrikaan, Europeaan of Mensheid in het algemeen, en er worden geen doekjes om gewonden. Ik stond na twee strips nog steeds om de pagina paf. Op mooi zwart papier gedrukt. Ik kan soms hard in lachen uitbarsten bij deze serie.






Paling en Ko
Het is een rare zaak. Het zijn bijzonder gewelddadige strips, maar zodanig getekend, dat dat mij niets doet. Ik mag ze graag op de plee lezen, je ratst er zo doorheen. Ik zal ze tot de 50 sparen, daarna geloof ik het wel.




Philémon.
Het plaatje zegt het eigenlijk al. Een waanzinnige strip. Vaak spelend met realiteit en absurditeit, dan weer met tekenen zelf. Ik geloof dat hij vroeger ook in de PEP stond. Strips die over het tekenen van strips gaan hebben bij mij zeker geen streepje voor.




Popeye
Tja, zo spaar je eens wat, en dan eindig je met dit. Vooral de rechtlijnige eenvoud van de denkwijze van de held kan mij bekoren. En Wimpie met z'n hamburgers natuurlijk. De strip is al aardig gedateerd. Ik heb wel eens begrepen dat de vermeende krachten die aan spinazie worden toegekend, zeker in deze strips, te herleiden zijn naar een foute kommaplaatsing in de metingen voor ijzergehalte in groenten.






Rhaa Lovely
Absurde korte verhaaltjes over normale dingen. Niet altijd alleen om om te lachen, vaak ook om je met je neus op de feiten te drukken.





Succubus
De duivel heeft een nieuw wapen gemaakt om meer zielen te winnen. De succubus. Deze demon moet zich eerst echter nog bewijzen voor de andere demonen. Iets wat ze zonder problemen doet. Ze is al gauw volwaardig demoon. Ik vind het vooral een geestige stip. Tot mijn verbazing is bij het d&den bij Kurt opgenomen dat demonen aan kracht winnen zoals in deze strip omschreven. Het is een topstuk uit het genre. (HuhHuh. Hij zei topstuk…)






Technovaders
Mooi papier, mooie plaatjes, mooie settings, prachtig. Niets meer aan doen. Maar wat een slappe pisnicht is die jongen zeg. Ongelofelijk. Soms krullen mijn tenen van de mierzoete, huilebalkerige toon die de hoofdpersoon aanslaat in z'n commentaar. En anders zou ik me als tekenaar of schrijver van strips wel hoeden voor het schrijven van die onzin–filosofische kretologie. De strip is werkelijk erg mooi getekend.




Op zoek naar de tijdvogel
Mooie D&D–strip. Aardig verhaal, behoorlijke karakters, maar het laatste wat er uitkwam is een voorloper. Ze gaan na afloop van de serie nog uitdiepen. Dat vind ik jammer.




Kronieken van de Zwarte Maan
Wat mij betreft niets dan lof voor deze lange stripserie. Mijns inziens dè belangrijkste en beste D&D–strip. Alles zit erin. Stijgen in level, sterker worden, monsters verslaan, leiding geven, veldslagen, enz, enz. En dit alles getekend en geschreven met een ongelooflijke dosis (D&D)humor. Ik kan niet wachten tot de volgende uit deze serie uit komt. En dan wel de volgende, en niet een voorloper. Waar mensen hun tijd niet aan verdoen. En kijk eens aan, net toen ik de hoop had opgegeven kwam inderdaad de volgende. De serie is af. mooi.
Maar nu ik weer kijk zijn er 9! zijdelen. Gelukkig alleen in het Frans.